گزارش نویسی چیست و نیاز به آن در کسب و کار

مهارت گزارش نویسی

مهارت گزارش نویسی از جمله مهارت‌هایی است که همه‌ی ما بر اهمیتِ آن تاکید داریم؛ اما وقت چندانی را به یادگیری و بهبود این مهارت اختصاص نمی‌دهیم. این در حالی است که اهمیت گزارش نویسی کمتر از سایر جنبه‌های مهارت ارتباطی نیست و اتفاقاً می‌تواند نقشی کلیدی در رشد و پیشرفت ما، چه در فضای درس و دانشگاه و چه در محیط کار داشته باشد:

با مراجعه‌ی کوتاهی به حافظه و تجربیات خود، می‌توانید مصداق‌های متعددی را از نقش گزارش نویسی در رشد و پیشرفت شغلی به‌خاطر بیاورید. شاید شما هم از جمله افرادی باشید که این گله را دارند که برخی از همکاران‌شان، با وجودِ فعالیت کم‌تر، به علتِ تسلط بر شیوه‌ی گزارش کردن فعالیت‌ها می‌توانند مُهِم و اثرگذار جلوه کنند و به این شیوه، پله‌های رشد و ترقی را با سرعت بیشتری طی کنند.

اهمیت گزارش نویسی

ما به علت‌های متعددی تصمیم گرفته‌ایم گزارش نویسی را به شکلی جدی در روابط عمومی نوین ایران مورد توجه قرار دهیم. از جمله‌ی این علت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

گزارش و مستند سازی یکی از مهارت‌های مهم در تولید محتوا است و تسلط یا عدم تسلط بر آن، می‌تواند سرنوشت فعالیت‌های وابسته به تولید محتوا (از جمله حضور در فضای دیجیتال و شبکه های اجتماعی) را تغییر دهد.

تهیه‌ی کوچک‌ترین سندهای سازمانی هم نمونه‌ای از تنظیم گزارش محسوب می‌شود و تقریباً هر نوع فعالیت مکتوب در فضای کسب و کار را می‌توان از جنس مستندسازی دانست.

کمتر فعالیتی وجود دارد که بتواند در این حد به رشد و پیشرفت شغلی کمک کند. مدیران ارشد با ارائه و تنظیم گزارش‌های قوی، هیات مدیره و سهامداران را راضی می‌کنند. مدیران میانی با تکیه بر مهارت گزارش و مستند نویسی می‌توانند فعالیت‌های خود را به شیوه‌ای بهتر و اثربخش‌تر ارائه و معرفی کنند و اجازه ندهند که تلاش‌هایشان در میان انبوه فعالیت‌های سازمان گم شود.

مستندسازی در سازمان

مستند سازی علاوه بر مدیران ارشد، نیازمند تازه‌واردان و افراد کم‌تجربه در سازمان‌ها نیز هست. معمولاً سرپرستان و مدیران، فرصت کافی برای تنظیم گزارش‌ها ندارند و از سوی دیگر ترجیح می‌دهند کارهای نسبتاً تخصصی را به سادگی به همکاران تازه‌وارد خود واگذار نکنند.

حاصل این وضعیت، آن است که یکی از نخستین فعالیت‌هایی که به تازه‌واردها تفویض می‌شود، گزارش نویسی است. این در حالی است که متاسفانه بسیاری از افراد تازه‌وارد، این فعالیت‌ها را به چشم فرصتی ارزشمند نگاه نمی‌کنند و اغلب آن را نمونه‌ای از بیگاری کشیدن مدیران از زیردستان در نظر می‌گیرند (طبیعتاً با چنین دیدگاهی، تلاش چندانی صرف بهبود شیوه گزارش نویسی خود نخواهند کرد).

با این توضیحات می‌توانیم بگوییم بر خلاف تصور اولیه، رده‌های پایین کارشناسی در سازمان‌ها، معمولاً علاوه بر وظیفه‌ی تنظیم گزارش کار روزانه با کارهای پیچیده‌تر مثل تنظیم گزارشهای مدیریتی نیز درگیر می‌شوند. علاوه بر همه‌ی این توضیحات، حل تمرین در متمم نیز خود نمونه‌ای از گزارش نویسی است و با بهبود این مهارت، کیفیت بحث‌ها و مشارکت در گفتگوها و کامنت‌گذاری در موضوعات مختلف، ارتقا خواهد یافت.

قبل از ورود به اصلِ بحثِ مهارت لازم است گزارش را تعریف کنیم. سپس به سراغ انواع گزارش و مراحل آن خواهیم رفت و به جزئیات بیشتری در زمینه‌ی نحوه گزارش نویسی خواهیم پرداخت. مستندسازی اگر به شکلی هوشمندانه و با چارچوب درست انجام شود، می تواند نقش حافظه ای قدرتمند برای سازمان ایفا کند.